Case điều trị: "Rối loạn lo âu lan tỏa" do stress kéo dài
Bệnh lý
Thủ thuật được áp dụng
Giới thiệu
Bệnh nhân trải qua thời gian chăm sóc con gái và cháu ngoại mới sinh, phải thức khuya nhiều, căng thẳng lo lắng do cháu khóc nên bắt đầu xuất hiện tình trạng mất ngủ, hồi hộp tim đập nhanh, ăn uống không ngon miệng, đầy chướng bụng, tiêu lỏng, thỉnh thoảng có cơn mệt mỏi vã mồ hôi tay chân run rẩy, cảm xúc dễ kích động, khó tập trung và phán đoán, hay quên.
I. Hành chính & Bệnh sử
Hành chính:
- Họ & tên: Huỳnh N N
- Tuổi: 52
- Giới tính: Nữ
Bệnh sử:
Khoảng 03 tháng trước, bệnh nhân trải qua thời gian chăm sóc con gái và cháu ngoại mới sinh, phải thức khuya nhiều, căng thẳng lo lắng do cháu khóc nên bắt đầu xuất hiện tình trạng mất ngủ, hồi hộp tim đập nhanh, ăn uống không ngon miệng, đầy chướng bụng, tiêu lỏng, thỉnh thoảng có cơn mệt mỏi vã mồ hôi tay chân run rẩy, cảm xúc dễ kích động, khó tập trung và phán đoán, hay quên. Nhận thấy cơ thể bắt đầu thay đổi người nhà đưa bệnh nhân đến phòng khám tư chuyên về thần kinh, tại đây được chẩn đoán là “ Rối loạn lo âu lan toả “ . Sau khi uống thuốc tây 01 tháng tình trạng bệnh không mấy cải thiện lại thêm cảm giác nóng bốc hoả nên bệnh nhân tìm đến phòng khám đông y để được điều trị tiếp tục.
- Tiền căn: PARA 2002, Mãn kinh 02 năm. THA, Viêm xoang, SDTMCD
II. Khám & Chẩn đoán
Khám bệnh
Theo Đông Y:
- Còn thần. Mặt sắc đỏ, da khô không nhuận. Quầng mắt thâm, tròng trắng sắc đỏ. Môi khô. Tay chân run, tinh thần mệt mỏi. Tóc khô bạc dễ rụng.. Lưỡi bệu tím hơi run, rìa lưỡi có dấu răng, rêu lưỡi vàng mỏng.
- Tiếng nói nhỏ, nói nhanh mệt
- Bệnh nhân sợ nóng thích mát. Đổ mồ hôi nhiều . Thỉnh thoảng đau đầu chóng mặt, dễ hoảng sợ, lo lắng, tim đập nhanh, buồn giận vô cớ. Chán ăn, không muốn ăn, dễ đầy bụng tiêu lỏng. Mất ngủ, dễ thức giữa đêm khó ngủ lại. Miệng khô khát muốn uống lạnh. Mãn kinh 02 năm. Thường xuyên đau mỏi cổ vai, thắt lưng và 2 gối.
- Tay chân nóng. Mạch trầm tế sác.
Chẩn đoán:
Theo YHHĐ: Rối loạn lo âu lan toả
Theo YHCT:
- Bệnh danh:Tâm căn suy nhược
- Thể lâm sàng: Tâm tỳ lưỡng hư – Can thận âm hư
- Bát cương: Lý hư nhiệt
III. Biện chứng luận trị
Bệnh nhân suy nghĩ lo lắng thái quá dẫn đến rối loạn chức năng vận hoá của tỳ. Tỳ khí hư nhược không vận hoá được thuỷ thấp nên dễ tiêu lỏng, khí không thông lợi nên sinh ra chướng bụng, tay chân không được khí huyết nhu dưỡng mà mệt mỏi vô lực. Tỳ sinh huyết thống huyết, tâm chủ huyết mà tàng thần, khi huyết không đầy đủ thì tâm thần mất nuôi dưỡng, nên sinh ra hồi hợp tim đập nhanh, mất ngủ, hay quên.
Bệnh nhân lớn tuổi thiên quý suy ảnh hưởng chức năng tạng phủ lại thêm lo âu căng thẳng kéo dài dẫn đến can uất hoá hoả, hun đốt chân âm, tổn thương liên luỵ tới thận, khiến cho can thận âm khuy hư. Người bệnh thấy nóng bốc hoả, dễ cáu giận, đổ mồ hôi trộm, đau lưng gối mỏi.
VI. Phác đồ điều trị & Kết quả
Phác đồ điều trị: 60 Ngày ( 05 Ngày/ Tuần )
Pháp trị: Bổ tâm tỳ, Tư âm bổ can thận, an thần.
- Điện châm: Mỗi ngày 01 lần lưu kim 20 phút (Tại phòng khám)
- Cứu ngải: Mỗi ngày 01 lần (Tại phòng khám)
- Xoa bóp bấm huyệt: Mỗi ngày 01 lần 25 phút (Tại phòng khám)
- Tập dưỡng sinh: Thở 4 thời có kê mông và giơ chân, Thư giãn.
- Kết hợp dùng thuốc YHCT: Tễ quy tỳ + Lục vị thang gia giảm Viễn chí, Táo nhân.
Kết quả đạt được:
Sau 01 tuần bệnh nhân đã ăn uống khá hơn, có cảm giác ngon miệng và thèm ăn. Ngủ dậy đỡ mệt hơn.
Tình trạng những ngày tiếp theo cải thiện từ từ, đến cuối liệu trình bệnh nhân gần như đã trở về cuộc sống bình thường, ăn uống ngon miệng, ngủ khá, bớt mệt mỏi, bớt lo âu căng thẳng, tâm trạng ổn định, giảm bốc hoả.
V. Câu chuyện điều trị
Khó khăn gặp phải trên case bệnh này:
Cảm xúc của bệnh nhân rất không ổn định, dễ buồn dễ giận, mà thứ làm giao động cảm xúc chủ yếu đến từ các mối quan hệ trong gia đình. Những lúc cảm xúc kích động bệnh nhân sẽ bị bốc hoả, tim đập nhanh, sau đó mệt mỏi tay chân run rẩy, ngủ không được, đau đầu, ăn uống không ngon.
Hướng giải quyết nào cho bệnh nhân:
Mọi thành viên trong gia đình cần dành nhiều thời gian ở bên cạnh, quan tâm động viên, an ủi và chia sẻ với bệnh nhân nhiều hơn.
Kết quả thu được:
Sau 60 ngày điều trị với sự kiên trì cố gắng tuân thủ phác đồ điều trị và tinh thần lạc quan của bệnh nhân thì bệnh đã phục hồi 90% . Tuy nhiên, để tránh sau này có thể bị lại thì bệnh nhân vẫn cần tập đều đặn 02 bài dưỡng sinh, tập thể dục nhẹ mỗi ngày 15p. Nên tâm sự để giải toả những lo lắng, tránh để cảm xúc tiêu cực tích tụ mà thành bệnh. Duy trì thói quen ăn uống và nghỉ ngơi đúng giờ. Uống thuốc theo toa và tái khám định kỳ.
